WhatsApp Icon
Hundi Icon

purusha sooktam

 

om tachchao yoraavrneemahe | gaatum yaj~naaya |
gaatum yaj~napataye | daivee”: svastirastu nah |
svastirmaanushebhyah | oordhvam jigaatu bheshajam |
sanno astu dvipade” | sam chatushpade ||
om saanti: saanti: saanti: ||

om sahasraseershaa purushah | sahasraakshah sahasrapaat |
sa bhoomio visvato vrtvaa | atyatishthaddasaa~mgulam |
purusha evedagm sarvam” | yadbhootam yachcha bhavyam” |
utaamrtatvasyesaanah | yadannenaatirohati |
etaavaanasya mahimaa |
ato jyaayaagscha poorushah || ~1 ||

paado”ఽsya visvaa bhootaani | tripaadasyaamrtao divi |
tripaadoordhva udaitpurushah |
paado”ఽsyehaaఽఽbhavaatpuna: |
tato vishva~mvyakraamat |
saasanaanasane abhi | tasmaa”dviraadajaayata |
viraajo adhi poorushah | sa jaato atyarichyata |
paschaadbhoomimatho purah || ~2 ||

yatpurushena havishaa” | devaa yaj~namatanvata |
vasanto asyaaseedaajyam” | greeshma idhmassaraddhavih |
saptaasyaasanparidhaya: | trih sapta samidha: krtaah |
devaa yadyaj~nam tanvaanaah |
abadhnanpurusham pasum |
tam yaj~nam barhishi praukshan |
purusham jaatamagratah || ~3 ||

tena devaa ayajanta | saadhyaa rshayascha ye |
tasmaa”dyaj~naatsarvahuta: | sambhrtam prshadaajyam |
pasoog‍staag‍schakre vaayavyaan | aaranyaangraamyaascha ye |
tasmaa”dyaj~naatsarvahuta: | rcha: saamaani jaj~nire |
chandaagosi jaj~nire tasmaa”t | yajustasmaadajaayata || ~4 ||

tasmaadasvaa ajaayanta | ye ke chobhayaadatah |
gaavo ha jaj~nire tasmaa”t | tasmaa”jjaataa ajaavaya: |
yatpurushao vyadadhuh | katidhaa vyakalpayan |
mukhao kimasya kau baahoo | kaavooroo paadaavuchyete |
braahmano”ఽsya mukhamaaseet | baahoo raajanya: krtah || ~5 ||

ooroo tadasya yadvaisya: | padbhyaagm soodro ajaayata |
chandramaa manaso jaatah | chaksho: sooryo ajaayata |
mukhaadindraschaagnischa | praanaadvaayurajaayata |
naabhyaa aaseedantariksham | seershno dyauh samavartata |
padbhyaam bhoomirdisa: srotraa”t |
tathaa lokaagm akalpayan || ~6 ||

vedaahametam purusham mahaantam” |
aadityavarnam tamasastu paare |
sarvaani roopaani vichitya dheera: |
naamaani krtvaaఽbhivadan yadaaste” |
dhaataa purastaadyamudaajahaara |
sakrah pravidvaanpradisaschatasrah |
tamevam vidvaanamrta iha bhavati |
naanyah panthaa ayanaaya vidyate |
yaj~nena yaj~namayajanta devaah |
taani dharmaani prathamaanyaasan |
te ha naakao mahimaana: sachante |
yatra poorve saadhyaah santi devaah || ~7 ||

adbhyah sambhootah prthivyai rasaa”chcha |
visvakarmana: samavartataadhi |
tasya tvashtaa vidadhadroopameti |
tatpurushasya visvamaajaanamagre” |
vedaahametam purusham mahaantam” |
aadityavarnam tamasa: parastaat |
tamevam vidvaanamrta iha bhavati |
naanyah panthaa vidyateyaఽnaaya |
prajaapatischarati garbhe antah |
ajaayamaano bahudhaa vijaayate || ~8 ||

tasya dheeraa: parijaananti yonim” |
mareecheenaam padamichchanti vedhasa: |
yo devebhya aatapati |
yo devaanaa”o purohitah |
poorvo yo devebhyo jaatah |
namo ruchaaya braahmaye |
ruchao braahmam janayantah |
devaa agre tadabruvan |
yastvaivam braa”hmano vidyaat |
tasya devaa asan vase” || ~9 ||

hreescha te lakshmeescha patnyau” |
ahoraatre paarsve | nakshatraani roopam |
asvinau vyaattam” | ishtam manishaana |
amum manishaana | sarvao manishaana || ~1~0 ||

om tachchao yoraavrneemahe | gaatum yaj~naaya |
gaatum yaj~napataye | daivee”: svastirastu nah |
svastirmaanushebhyah | oordhvam jigaatu bheshajam |
sanno astu dvipade” | sam chatushpade ||
om saanti: saanti: saanti: ||