atha sreemaddevibhaagavate dvaadasaskandhe dasamoఽdhyaayah ||

vyaasa uvaacha |
brahmalokaadoordhvabhaage sarvalokoఽsti yah srutah |
manidveepah sa evaasti yatra devi viraajate || ~1 ||

sarvasmaadadhiko yasmaatsarvalokastatah smrtah |
puraa paraambayaivaayam kalpito manasechchayaa || ~2 ||

sarvaadau nijavaasaartham prakrtyaa moolabhootayaa |
kailaasaadadhiko loko vaikumthaadapi chottamah || ~3 ||

golokaadapi sarvasmaatsarvalokoఽdhikah smrtah |
na tatsamam trilokyaam tu sumdaram vidyate kvachit || ~4 ||

chatreebhootam trijagato bhavasamtaapanaasakam |
chaayaabhootam tadevaasti brahmaamdaanaam tu sattama || ~5 ||

bahuyojanavisteerno gambheerastaavadeva hi |
manidveepasya parito vartate tu sudhodadhih || ~6 ||

marutsamghattanotkeernataramgasatasamkulah |
ratnaachchavaalukaayukto jhashasamkhasamaakulah || ~7 ||

veechisamgharshasamjaatalahareekanaseetalah |
naanaadhvajasamaayuktaa naanaapotagataagataih || ~8 ||

viraajamaanah paritasteeraratnadrumo mahaan |
taduttaramayodhaatunirmito gagane tatah || ~9 ||

saptayojanavisteernah praakaaro vartate mahaan |
naanaasastrapraharanaa naanaayuddhavisaaradaah || ~1~0 ||

rakshakaa nivasamtyatra modamaanaah samamtatah |
chaturdvaarasamaayukto dvaarapaalasataanvitah || ~1~1 ||

naanaaganaih parivrto devibhaktiyutairnrpa |
darsanaartham samaayaamti ye devaa jagadeesituh || ~1~2 ||

teshaam ganaa vasamtyatra vaahanaani cha tatra hi |
vimaanasatasamgharshaghamtaasvanasamaakulah || ~1~3 ||

hayaheshaakhuraaghaatabadhireekrtadi~mmukhah |
ganaih kilakilaaraavairvetrahastaischa taaditaah || ~1~4 ||

sevakaa devasamghaanaam bhraajamte tatra bhoomipa |
tasminkolaahale raajanna sabdah kenachitkvachit || ~1~5 ||

kasyachichchrooyateఽtyamtam naanaadhvanisamaakule |
pade pade mishtavaariparipoornasaraamsi cha || ~1~6 ||

vaatikaa vividhaa raajan ratnadrumaviraajitaah |
taduttaram mahaasaaradhaatunirmitamamdalah || ~1~7 ||

saaloఽparo mahaanasti gaganasparsi yachchirah |
tejasaa syaachchatagunah poorvasaalaadayam parah || ~1~8 ||

gopuradvaarasahito bahuvrkshasamanvitah |
yaa vrkshajaatayah samti sarvaastaastatra samti cha || ~1~9 ||

niramtaram pushpayutaah sadaa phalasamanvitaah |
navapallavasamyuktaah parasaurabhasamkulaah || ~2~0 ||

panasaa vakulaa lodhraah karnikaaraascha simsapaah |
devadaarukaamchanaaraa aamraaschaiva sumeravah || ~2~1 ||

likuchaa himgulaaschailaa lavamgaah katphalaastathaa |
paatalaa muchukumdaascha phalinyo jaghanephalaah || ~2~2 ||

taalaastamaalaah saalaascha kamkolaa naagabhadrakaah |
punnaagaah peelavah saalvakaa vai karpoorasaakhinah || ~2~3 ||

asvakarnaa hastikarnaastaalaparnaascha daadimaah |
ganikaa bamdhujeevaascha jambeeraascha kuramdakaah || ~2~4 ||

chaampeyaa bamdhujeevaascha tathaa vai kanakadrumaah |
kaalaagurudrumaaschaiva tathaa chandanapaadapaah || ~2~5 ||

kharjooraa yoothikaastaalaparnyaschaiva tathekshavah |
ksheeravrkshaascha khadiraaschimchaabhallaatakaastathaa || ~2~6 ||

ruchakaah kutajaa vrkshaa bilvavrkshaastathaiva cha |
tulaseenaam vanaanyevam mallikaanaam tathaiva cha || ~2~7 ||

ityaaditarujaateenaam vanaanyupavanaani cha |
naanaavaapeesatairyuktaanyevam samti dharaadhipa || ~2~8 ||

kokilaaraavasamyuktaa gumjadbhramarabhooshitaah |
niryaasasraavinah sarve snigdhachchaayaastaroottamaah || ~2~9 ||

naanaartubhavaa vrkshaa naanaapakshisamaakulaah |
naanaarasasraavineebhirnadeebhiratisobhitaah || ~3~0 ||

paaraavatasukavraatasaarikaapakshamaarutaih |
hamsapakshasamudbhootavaatavraataischaladdrumam || ~3~1 ||

sugamdhagraahipavanapooritam tadvanottamam |
sahitam harineeyoothairdhaavamaanairitastatah || ~3~2 ||

nrtyadbarhikadambasya kekaaraavaih sukhapradaih |
naaditam tadvanam divyam madhusraavi samamtatah || ~3~3 ||

kaamsyasaalaaduttare tu taamrasaalah prakeertitah |
chaturasrasamaakaara unnatyaa saptayojanah || ~3~4 ||

dvayostu saalayormadhye samproktaa kalpavaatikaa |
yeshaam taroonaam pushpaani kaamchanaabhaani bhoomipa || ~3~5 ||

patraani kaamchanaabhaani ratnabeejaphalaani cha |
dasayojanagamdho hi prasarpati samamtatah || ~3~6 ||

tadvanam rakshitam raajanvasamtenartunaanisam |
pushpasimhaasanaaseenah pushpachchatraviraajitah || ~3~7 ||

pushpabhooshaabhooshitascha pushpaasavavighoornitah |
madhusreermaadhavasreescha dve bhaarye tasya sammate || ~3~8 ||

kreedatah smeravadane sumastabakakamdukaih |
ateeva ramyam vipinam madhusraavi samamtatah || ~3~9 ||

dasayojanaparyamtam kusumaamodavaayunaa |
pooritam divyagamdharvaih saamganairgaanalolupaih || ~4~0 ||

sobhitam tadvanam divyam mattakokilanaaditam |
vasamtalakshmeesamyuktam kaamikaamapravardhanam || ~4~1 ||

taamrasaalaaduttaratra seesasaalah prakeertitah |
samuchchraayah smrtoఽpyasya saptayojanasamkhyayaa || ~4~2 ||

samtaanavaatikaamadhye saalayostu dvayornrpa |
dasayojanagamdhastu prasoonaanaam samamtatah || ~4~3 ||

hiranyaabhaani kusumaanyutphullaani niramtaram |
amrtadravasamyuktaphalaani madhuraani cha || ~4~4 ||

greeshmarturnaayakastasyaa vaatikaayaa nrpottama |
sukrasreescha suchisreescha dve bhaarye tasya sammate || ~4~5 ||

samtaapatrastalokaastu vrkshamooleshu samsthitaah |
naanaasiddhaih parivrto naanaadevaih samanvitah || ~4~6 ||

vilaasineenaam brmdaistu chandanadravapamkilaih |
pushpamaalaabhooshitaistu taalavrmtakaraambujaih || ~4~7 ||

praakaarah sobhito raajan seetalaambunishevibhih | [ejat]
seesasaalaaduttaratraapyaarakootamayah subhah || ~4~8 ||

praakaaro vartate raajanmuniyojanadairghyavaan |
harichandanavrkshaanaam vaatee madhye tayoh smrtaa || ~4~9 ||

saalayoradhinaathastu varsharturmeghavaahanah |
vidyutpimgalanetrascha jeemootakavachah smrtah || ~5~0 ||

vajranirghoshamukharaschemdradhanvaa samamtatah |
sahasraso vaaridhaaraa mumchannaaste ganaavrtah || ~5~1 ||

nabhah sreescha nabhasyasreeh svarasyaa rasyamaalinee |
ambaa dulaa niratnischaabhramamtee meghayamtikaa || ~5~2 ||

varshayamtee chipunikaa vaaridhaaraa cha sammataah |
varshartordvaadasa proktaah saktayo madavihvalaah || ~5~3 ||

navapallavavrkshaascha naveenalatikaanvitaah |
haritaani trnaanyeva veshtitaa yairdharaakhilaa || ~5~4 ||

nadeenadapravaahaascha pravahamti cha vegatah |
saraamsi kalushaambooni raagichittasamaani cha || ~5~5 ||

vasamti devaah siddhaascha ye devikarmakaarinah |
vaapeekoopatataakaascha ye devyartham samarpitaah || ~5~6 ||

te ganaa nivasamtyatra savilaasaascha saamganaah |
aarakootamayaadagre saptayojanadairghyavaan || ~5~7 ||

panchalohaatmakah saalo madhye mamdaaravaatikaa |
naanaapushpalataakeernaa naanaapallavasobhitaa || ~5~8 ||

adhishthaataatra samproktah saradrturanaamayah |
ishulakshmeeroorjalakshmeerdve bhaarye tasya sammate || ~5~9 ||

naanaasiddhaa vasamtyatra saamganaah saparichchadaah |
panchalohamayaadagre saptayojanadairghyavaan || ~6~0 ||

deepyamaano mahaasrmgairvartate raupyasaalakah |
paarijaataataveemadhye prasoonastabakaanvitaa || ~6~1 ||

dasayojanagamdheeni kusumaani samamtatah |
modayamti ganaansarvaanye devikarmakaarinah || ~6~2 ||

tatraadhinaathah samprokto hemamtarturmahojjvalah |
saganah saayudhah sarvaan raagino ramjayannrpa || ~6~3 ||

sahasreescha sahasyasreerdve bhaarye tasya sammate |
vasamti tatra siddhaascha ye devivratakaarinah || ~6~4 ||

raupyasaalamayaadagre saptayojanadairghyavaan |
sauvarnasaalah samproktastaptahaatakakalpitah || ~6~5 ||

madhye kadambavaatee tu pushpapallavasobhitaa |
kadambamadiraadhaaraah pravartamte sahasrasah || ~6~6 ||

yaabhirnipeetapeetaabhirnijaanamdoఽnubhooyate |
tatraadhinaathah samproktah saisirarturmahodayah || ~6~7 ||

tapahsreescha tapasyasreerdve bhaarye tasya sammate |
modamaanah sahaitaabhyaam vartate sisiraakrtih || ~6~8 ||

naanaavilaasasamyukto naanaaganasamaavrtah |
nivasamti mahaasiddhaa ye devidaanakaarinah || ~6~9 ||

naanaabhogasamutpannamahaanamdasamanvitaah |
saamganaah parivaaraistu samghasah parivaaritaah || ~7~0 ||

svarnasaalamayaadagre muniyojanadairghyavaan |
pushparaagamayah saalah kumkumaarunavigrahah || ~7~1 ||

pushparaagamayee bhoomirvanaanyupavanaani cha |
ratnavrkshaalavaalaascha pushparaagamayaah smrtaah || ~7~2 ||

praakaaro yasya ratnasya tadratnarachitaa drumaah |
vanabhooh pakshinaschaiva ratnavarnajalaani cha || ~7~3 ||

mamdapaa mamdapastambhaah saraamsi kamalaani cha |
praakaare tatra yadyatsyaattatsarvam tatsamam bhavet || ~7~4 ||

paribhaasheyamuddishtaa ratnasaalaadishu prabho |
tejasaa syaallakshagunah poorvasaalaatparo nrpa || ~7~5 ||

dikpaalaa nivasamtyatra pratibrahmaamdavartinaam |
dikpaalaanaam samashtyaatmaroopaah sphoorjadvaraayudhaah || ~7~6 ||

poorvaasaayaam samuttumgasrmgaa pooramaraavatee |
naanopavanasamyukto mahemdrastatra raajate || ~7~7 ||

svargasobhaa cha yaa svarge yaavatee syaattatoఽdhikaa |
samashtisatanetrasya sahasragunatah smrtaa || ~7~8 ||

airaavatasamaaroodho vajrahastah prataapavaan |
devasenaaparivrto raajateఽtra satakratuh || ~7~9 ||

devaamganaaganayutaa sachee tatra viraajate |
vahnikone vahnipuree vahnipooh sadrsee nrpa || ~8~0 ||

svaahaasvadhaasamaayukto vahnistatra viraajate |
nijavaahanabhooshaadhyo nijadevaganairvrtah || ~8~1 ||

yaamyaasaayaam yamapuree tatra dandadharo mahaan |
svabhatairveshtito raajan chitraguptapurogamaih || ~8~2 ||

nijasaktiyuto bhaasvattanayoఽsti yamo mahaan |
nairrtyaam disi raakshasyaam raakshasaih parivaaritah || ~8~3 ||

khadgadhaaree sphurannaaste nirrtirnijasaktiyuk |
vaarunyaam varuno raajaa paasadhaaree prataapavaan || ~8~4 ||

mahaajhashasamaaroodho vaaruneemadhuvihvalah |
nijasaktisamaayukto nijayaadoganaanvitah || ~8~5 ||

samaaste vaarune loke varunaaneerataakulah |
vaayukone vaayuloko vaayustatraadhitishthati || ~8~6 ||

vaayusaadhanasamsiddhayogibhih parivaaritah |
dhvajahasto visaalaaksho mrgavaahanasamsthitah || ~8~7 ||

marudganaih parivrto nijasaktisamanvitah |
uttarasyaam disi mahaan yakshalokoఽsti bhoomipa || ~8~8 ||

yakshaadhiraajastatraaste vrddhirddhyaadisaktibhih |
navabhirnidhibhiryuktastumdilo dhananaayakah || ~8~9 ||

manibhadrah poornabhadro manimaanmanikamdharah |
manibhoosho manisragvee manikaarmukadhaarakah || ~9~0 ||

ityaadiyakshasenaaneesahito nijasaktiyuk |
eesaanakone samprokto rudraloko mahattarah || ~9~1 ||

anarghyaratnakhachito yatra rudroఽdhidaivatam |
manyumaandeeptanayano baddhaprshthamaheshudhih || ~9~2 ||

sphoorjaddhanurvaamahastoఽdhijyadhanvabhiraavrtah |
svasamaanairasamkhyaatarudraih soolavaraayudhaih || ~9~3 ||

vikrtaasyaih karaalaasyairvamadvahnibhiraasyatah |
dasahastaih satakaraih sahasrabhujasamyutaih || ~9~4 ||

dasapaadairdasagreevaistrinetrairugramoortibhih |
amtarikshacharaa ye cha ye cha bhoomicharaah smrtaah || ~9~5 ||

rudraadhyaaye smrtaa rudraastaih sarvaischa samaavrtah |
rudraaneekotisahito bhadrakaalyaadimaatrbhih || ~9~6 ||

naanaasaktisamaavishta daamaryaadiganaavrtah |
veerabhadraadisahito rudro raajanviraajate || ~9~7 ||

mumdamaalaadharo naagavalayo naagakamdharah |
vyaaghracharmapareedhaano gajacharmottareeyakah || ~9~8 ||

chitaabhasmaamgaliptaamgah pramathaadiganaavrtah |
ninadaddamarudhvaanairbadhireekrtadi~mmukhah || ~9~9 ||

attahaasaasphotasabdaih samtraasitanabhastalah |
bhootasamghasamaavishto bhootaavaaso mahesvarah |
eesaanadikpatih soఽyam naamnaa chesaana eva cha || ~1~0~0 ||

iti sreemaddevibhaagavate mahaapuraane dvaadasaskandhe manidveepavarnanam naama dasamoఽdhyaayah ||